Strefa Czystego Transportu w Krakowie – drugie podejście po pięciu latach

SCT w Krakowie ma zacząć działać w lipcu 2024 roku – oto jakie decyzje doprowadziły do jej powstania.

• 28 września 2020 r. Wszystko zaczęło się o powziętej tego dnia Uchwały nr XXV/373/20 Sejmiku Województwa Małopolskiego w sprawie Programu Ochrony Powietrza dla województwa małopolskiego, która wprost przesądzała, że w Krakowie SCT musi powstać. Dokument ten dostępny jest tutaj. Co znaczące, z brzmienia tego dokumentu i określonych w nim ram czasowych wynikał obowiązek przyjęcia uchwały ws. Strefy przez Radę Miasta Krakowa do końca 2022 r.
  
• 27 stycznia 2022 r. Na oficjalnej stronie Zarządu Transportu Publicznego  w Krakowie uruchomiono zakładkę „Strefa Czystego Transportu” odsyłającą do tematycznych podstron prezentujących poszczególne aspekty oraz działania związane z SCT.
  
• Od 17 marca 2022 r. do 13 maja 2022 r. Zarząd Transportu Publicznego w Krakowie we współpracy z Wydziałem Polityki Społecznej i Zdrowia UMK przeprowadził konsultacje społeczne dotyczące propozycji zasad funkcjonowania Strefy Czystego Transportu.
  – Z mieszkańcami przeprowadzono pięć spotkań informacyjno-warsztatowych – do udziału w nich zgłosiły się 103 osoby, z czego wyłoniono poprzez losowanie 45 osób (ostatecznie w spotkaniach udział wzięło 26 osób) – dwa spotkania informacyjne online (inaugurujące oraz podsumowujące).
  – Z przedsiębiorcami przeprowadzono trzy spotkania informacyjno-warsztatowe – zgłosiło się 26 przedstawicieli przedsiębiorstw, wzięło udział 17.
  – Od 9 maja do 13 maja 2022 r. przeprowadzono pięć dwugodzinnych dyżurów telefonicznych (łącznie 10 godzin) – odbyły się 32 rozmowy.
  – Przyjęto wypełnione formularze konsultacyjne online – 616 sztuk oraz papierowe – 77 sztuk.

Raport z wyników tych konsultacji jest dostępny tutaj.

• W czerwcu 2022 r. zostały przeprowadzone przez podmiot zewnętrzny badania ilościowe na temat postrzegania SCT w Krakowie, których wyniki zostały uwzględnione przy sporządzaniu projektu uchwały. Uwagi zgłosił również Polski Alarm Smogowy.
  
• Od 30 sierpnia do 9 września 2022 r. pracownicy ZTP wraz z pracownikami Wydziału Ds. Przedsiębiorczości i Innowacji UMK pełnili 3-godzinne dyżury informacyjne na czterech miejskich targowiskach (łącznie 8 spotkań).
  
• 7 września 2022 r. odbyła się prezentacja założeń SCT w Małopolskiej Izbie Rzemiosła i Przedsiębiorczości w Krakowie w ramach spotkania Porozumienia na Rzecz Rozwoju Przedsiębiorczości w Krakowie.
  
• Od 20 września do 10 października 2022 r. trwały konsultacje społeczne samego projektu uchwały o ustanowieniu SCT w formie wypełniania formularzy online – wpłynęło ich 617. Raport z tych konsultacji dostępny jest tutaj. Istotny jest ostatni akapit tego dokumentu, wykazujący skutki braku kampanii informacyjno-edukacyjnej przed rozpoczęciem konsultacji: „Wśród zgłoszonych uwag pojawiły się również i takie, które wskazywały na niezrozumienie pewnych kwestii odnoszących się do idei i zakresu funkcjonowania SCT, co powinno stanowić wskazówkę w zakresie formułowania treści i przekazów kampanii informacyjno-edukacyjnej, planowanej do realizacji po przyjęciu uchwały ustanawiającej SCT w Krakowie”.
  
• 23 listopada 2022 r. – Rada Miasta Krakowa przyjęła uchwałę w sprawie ustanowienia Strefy Czystego Transportu w Krakowie – granice Strefy pokrywają się z granicami administracyjnymi miasta. Dokument wraz załącznikami dostępny jest tutaj.
  

Etapy wdrażania SCT

• od 1 lipca 2024 r. – uruchomienie SCT, I etap:

Pojazdy o wadze do 3,5 tony (samochody osobowe, ciężarowe, ciężarowo-osobowe)
Pojazdy zarejestrowane po raz ostatni przed 1 marca 2023 r. – będą mogły wjechać do Stefy, jeśli spełnią normę Euro 1 w wypadku pojazdów zasilanych benzyną lub LPG (rok produkcji od 1992 dla samochodów osobowych, od 1994 dla samochodów ciężarowo-osobowych i ciężarowych), a w wypadku pojazdów z silnikiem Diesla – jeśli spełnią normę Euro 2 (rok produkcji od 1996 dla samochodów osobowych, rok produkcji od 1997 dla samochodów ciężarowo-osobowych i ciężarowych).

Pojazdy zarejestrowane po raz ostatni po 1 marca 2023 r. – będą mogły wjechać do Stefy, jeśli spełnią normę Euro 3 w wypadku pojazdów zasilanych benzyną lub LPG (rok produkcji od 2000), a w wypadku pojazdów z silnikiem Diesla – jeśli spełnią normę Euro 3 (rok produkcji od 2010).

Pojazdy o wadze powyżej 3,5 tony (autobusy, samochody ciężarowe, ciągniki samochodowe)
Pojazdy zarejestrowane po raz ostatni przed 1 marca 2023 r. – będą mogły wjechać do Stefy, jeśli spełnią normę Euro 1 w wypadku pojazdów zasilanych benzyną lub LPG (rok produkcji od 1992), a w wypadku pojazdów z silnikiem Diesla – jeśli spełnią normę Euro 2 (rok produkcji od 1995).

Pojazdy zarejestrowane po raz ostatni po 1 marca 2023 r. – będą mogły wjechać do Stefy, jeśli spełnią normę Euro 3 w wypadku pojazdów zasilanych benzyną lub LPG (rok produkcji od 2000), a w wypadku pojazdów z silnikiem Diesla – jeśli spełnią normę Euro 3 (rok produkcji od 2008).

• od 1 lipca 2026 r. – II etap:

Pojazdy o wadze do 3,5 tony (samochody osobowe, ciężarowe, ciężarowo-osobowe)
Pojazdy zasilane benzyną lub LPG (niezależnie od daty ostatniej rejestracji) będą mogły wjechać do Stefy, jeśli spełnią normę Euro 3 w wypadku pojazdów zasilanych benzyną lub LPG (rok produkcji od 2000), a w wypadku pojazdów z silnikiem Diesla – jeśli spełnią normę Euro 5 (rok produkcji od 2010).

Pojazdy o wadze powyżej 3,5 tony (autobusy, samochody ciężarowe, ciągniki samochodowe)
Pojazdy zasilane benzyną lub LPG (niezależnie od daty ostatniej rejestracji) będą mogły wjechać do Stefy, jeśli spełnią normę Euro 3 w wypadku pojazdów zasilanych benzyną lub LPG (rok produkcji od 2000), a w wypadku pojazdów z silnikiem Diesla – jeśli spełnią normę Euro 5 (rok produkcji od 2008).

Z wymogów Strefy zwolnione są:

• pojazdy służb mundurowych, ratunkowych i medycznych określonych w Ustawie o elektromobilności i paliwach alternatywnych;
• motocykle;
• pojazdy historyczne;
• pojazdy specjalne;
• posiadające odpowiednie oznaczenie pojazdy, którymi poruszają się osoby niepełnosprawne;
• pojazdy zarejestrowane najpóźniej przed 1 marca 2023 r., których właścicielami są osoby, które najpóźniej w dniu 1 stycznia 2023 r. ukończyły co najmniej 70 lat, prowadzone w trakcie wjazdu i poruszania się w SCT wyłącznie przez tych właścicieli.

Więcej informacji o Strefie Czystego Transportu w Krakowie można znaleźć pod poniższym adresem:

https://ztp.krakow.pl/sct

(fot. Łukasz Hejnak na Flickr)